Urząd Transportu Kolejowego poinformował, że w I kwartale 2022 r. masa węgla kamiennego przewiezionego koleją była największa od 4 lat. W pierwszych trzech miesiącach 2022 r. koleją przetransportowano łącznie 62,3 mln ton ładunków i wykonano pracę przewozową na poziomie 14,6 mld tonokilometrów. Wyniki te są większe odpowiednio o 10% według masy i 13,7% według pracy przewozowej niż w I kwartale 2021 r.

W I kwartale 2022 r, dominowały przewozy towarów z grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny. Grupa ta stanowiła 39,3% masy towarów przewiezionych w transporcie kolejowym. Wielkość udziału tej grupy pozostała taka sama jak w I kwartale 2021 r., jednak masa towarów z tej grupy wzrosła o ponad 2,2 mln ton (9,9%). Masa węgla przewiezionego w I kwartale 2022 r. to 24,5 mln ton i jest to najwyższy wynik w przewozie tego surowca od I kwartału 2018 r. Poziom wykonanej pracy przewozowej dla grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny w I kwartale 2022 r. wyniósł 3,9 mld tonokilometrów, tj. o 18,1% więcej niż I kwartale 2021 r.

W I kwartale 2022 spadły przewozy kruszyw

Udziały grup towarów w I kwartale 2022 r. pozostały na zbliżonym poziomie w porównaniu do IV kwartału 2021 r. Największa zmiana udziału według masy miała miejsce w grupie rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa, gdzie nastąpił spadek – z 25,5% w IV kwartale 2021 r. do 23,5% w I kwartale 2022 r. – oraz w grupie węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, gdzie nastąpił wzrost udziału w rynku – z 37,8% w IV kwartale do 39,3% w I kwartale 2022 r. Spadek przewozów kruszyw w I kwartale 2022 r. spowodował, że masa przewożonych towarów w grupie rudy metali, produkty górnictwa i kopalnictwa spadła w stosunku do IV kwartału 2021 r. o blisko 1,6 mln ton. W przypadku węgla kamiennego odnotowano wzrost przewozów o blisko 0,2 mln ton.

UTK podkreśla, że analizując masę towarów przewiezionych w poszczególnych grupach, należy zauważyć, iż tylko w przypadku produktów rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybactwa i rybołówstwa, grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny oraz grupy metale, wyroby metalowe gotowe (z wyłączeniem maszyn i urządzeń) nastąpił wzrost przewiezionej masy o ponad 0,1 mln ton w porównaniu do IV kwartału 2021 r. Spadki większe niż 0,1 mln ton miały z kolei miejsce w grupach: rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa; chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztuczne, wyroby z gumy i tworzyw sztucznych, paliwo jądrowe; wyroby z pozostałych surowców niemetalicznych oraz w grupie pozostałe towary.

Intermodal na stabilnym poziomie

– Wyniki I kwartału 2021 r. należy odbierać pozytywnie, zwłaszcza w kontekście wyzwań, przed jakimi stoi dzisiaj sektor transportu. Masa 62,3 mln ton przewiezionych towarów to najlepszy wynik pierwszego kwartału od 2012 r. Struktura ładunków nadal pozostaje zbliżona do lat poprzednich – kolej zapewnia stabilne dostawy węgla czy rud żelaza, produktów rafinacji, ale co istotne, wykorzystuje też potencjał sektora przewozów intermodalnych – komentuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

– Pomimo utrudnień w funkcjonowaniu terminali i portów w Chinach i zakłóceń w łańcuchach dostaw spowodowanych sytuacją geopolityczną, w grupach towarów związanych z przewozami intermodalnymi wyniki były stosunkowo stabilne. Obecna sytuacja stwarza też nowe możliwości. np. na sieci szerokotorowej kilkukrotnie wzrosła masa przewiezionych zbóż w porównaniu z całym ubiegłym rokiem – dodaje Góra.

Dane o kierunkach komunikacji w grupach przewożonych towarów wskazują, że 64,6% ładunku według ich masy i 57,1% według wykonanej pracy przewozowej zostało przewiezione w komunikacji krajowej. Reszta ładunków przewożona była w komunikacji międzynarodowej, gdzie eksport stanowił 13,3% według przewiezionej masy towarów i 15% według wykonanej pracy przewozowej, import odpowiednio – 19,2% oraz 20,8%, a tranzyt 2,9% oraz 7%.

Na kolei dominują surowce energetyczne

Udziały poszczególnych grup towarów w I kwartale 2022 r. w stosunku do I kwartału 2021 r.:

• węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny – 39,3% według masy i 27,1% według pracy przewozowej (bez zmian według masy i wzroście o 1 punkt procentowy według pracy w stosunku do I kwartału 2021 r.),
• rudy metali, produkty górnictwa i kopalnictwa – 23,5% według masy, 24,3% według pracy przewozowej (wzrost o 1,3 punktu procentowego według masy i według pracy przewozowej w porównaniu do I kwartału 2021 r.),
• koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi – 12,3% według masy i 18,1% według pracy przewozowej (spadek o 0,1 punktu procentowego według masy i  0,9 punktu procentowego według pracy przewozowej w porównaniu do I kwartału 2021 r.),
• chemikalia, produkty chemiczne – 4,2% według masy i 5,7% według pracy przewozowej (spadek o 0,8 punktu procentowego według masy i 0,7 punktu procentowego według pracy przewozowej w porównaniu z I kwartałem 2021 r.),
• metale, wyroby metalowe gotowe – 4,2% według masy oraz 3,7% według pracy przewozowej (co oznacza spadek udziałów 0,1 punktu procentowego według masy i taki sam udział według pracy przewozowej, porównując dane z analogicznym okresem roku ubiegłego).

Średnia odległość przewozu ładunku wyniosła blisko 234 km, co oznacza wzrost o 7,6 km w porównaniu z I kwartałem 2021 r. Porównując z IV kwartałem 2021 r., średnia długość transportu tony ładunku wzrosła o blisko 1 km.