Od 21 maja 2022 roku wchodzą w życie nowe wymagania Pakietu Mobilności dla przedsiębiorców realizujących międzynarodowe przewozy pojazdami o dmc do 3,5 tony, czyli najbardziej popularnymi samochodami ciężarowymi w Polsce. Do najważniejszych zasad, które muszą spełniać przewoźnicy, jest posiadanie zdolności finansowej.

Wg raportu Związku Pracodawców Transport i Logistyka Polska w naszym kraju funkcjonuje ok. 125 tys. firm transportowych. To 6,6 proc. wszystkich zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Duża część z nich to firmy realizujące przewozy samochodami ciężarowymi o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) do 3,5 tony. Według danych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w 2021 roku w Polsce zarejestrowanych było ponad 2 mln takich pojazdów. To 70 proc. wszystkich samochodów ciężarowych, z wyłączeniem pojazdów ciężarowo-osobowych oraz rolniczych. I to właśnie przedsiębiorców operujących na co dzień takimi środkami transportu czekają ważne zmiany wynikające z wymagań europejskiego Pakietu Mobilności.

Potrzebna licencja wspólnotowa

Od 21 maja 2022 roku, jeżeli wykonują oni międzynarodowy transport drogowy rzeczy wyłącznie z wykorzystaniem pojazdów silnikowych lub zespołów pojazdów, których dmc kształtuje się w przedziale 2,5-3,5 tony, muszą posiadać zezwolenie oraz licencję wspólnotową.

Zezwolenie, a w przypadku transportu za granicę licencję, wydaje właściwy dla siedziby przedsiębiorcy starosta lub Główny Inspektor Transportu Drogowego. Wg TLP w 2021 roku w Polsce było prawie 38 tys. przewoźników posiadających dokumenty umożliwiające międzynarodowy transport drogowy rzeczy. Z tego obowiązku wyłączeni byli dotychczas ci przedsiębiorcy, którzy wykonywali przewozy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Jednak na skutek nowych wymagań limit ten zostanie obniżony do 2,5 tony dmc. Przewoźników operujących w tym segmencie rynku będą więc obowiązywały takie same wymagania jak firmy realizujące przewozy o wyższej wadze. Jedynym wyjątkiem będzie przewóz nie więcej niż 9 osób, w przypadku kiedy dmc pojazdu nie przekroczy właśnie 3,5 tony.

W myśl nowych przepisów przedsiębiorcy, których zmiany dotyczą, będą zobowiązani do przedkładania rocznych sprawozdań finansowych poświadczonych przez osobę upoważnioną. Konieczne stanie się wykazanie zdolności finansowej rozumianej jako dysponowanie kapitałem i rezerwami o łącznej wysokości co najmniej 1800 euro na pierwszy wykorzystywany pojazd oraz 900 euro na każdy kolejny środek transportu. Wśród innych niezbędnych warunków znajdą się m.in. kryteria potwierdzające kompetencje zawodowe i dobrą reputację.

Polisa odpowiedzialności zawodowej

Aby potwierdzić zdolność finansową możliwe będzie także, jeżeli organ wydający zezwolenie wyrazi na to zgodę, przedstawienie gwarancji bankowej albo ubezpieczenia, w tym polisy odpowiedzialności cywilnej zawodowej przewoźnika drogowego (OCZPD) wraz z ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Jedynie przewoźnicy, którzy na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie są zobowiązani do sporządzania rocznych sprawozdań, będą mogli udokumentować swoją zdolność finansową za pomocą ubezpieczenia, czy gwarancji bankowej, bez konieczności wyrażania zgody organu wydającego zezwolenie.

– Ponad 50 proc. firm transportowych zarejestrowanych w Polsce realizujących przewozy towarowe funkcjonuje jako indywidualne działalności gospodarcze. Również dlatego nowe wymagania Pakietu mobilności mogą stanowić dla nich dodatkowe problemy – informuje Katarzyna Miecińska, specjalista ds. klienta biznesowego w CUK Ubezpieczenia. Jak dodaje, rynek ubezpieczeniowy oferuje rozwiązania pomagające przedsiębiorcom w spełnieniu wymagań wynikających z unijnej dyrektywy, bez względu na to, jaki segment rynku reprezentują.

– Polisa OC zawodowej przewoźnika drogowego zgłoszona jako udokumentowanie wymogu zdolności finansowej musi zawsze zabezpieczać pojazdy zgłoszone do zezwolenia. W tym przypadku należy również zwrócić uwagę na ograniczenia kwot określonych w Rozporządzeniu. Oznacza to, że kiedy polisa zawiera informację o liczbie pojazdów, to tylko taka liczba będzie w myśl przepisów objęta zabezpieczeniem – podkreśla Katarzyna Miecińska.

Polisa potwierdza zdolność finansową

Polisa OCZPD to ochrona skierowana do przewoźników drogowych dysponujących ważną licencją/zezwoleniem lub ubiegających się o dokumenty pozwalające na wykonywanie transportu drogowego rzeczy, lub osób. Pomimo zdefiniowania odpowiedzialności prawnej przewoźników w krajowym Prawie przewozowym oraz konwencji CMR (w przypadku przewozów międzynarodowych) jest ona ubezpieczeniem dobrowolnym. Jednak umieszczenie przez ustawodawcę polisy jako jednego z kryteriów potwierdzających zdolność finansową przewoźnika powinno uświadamiać, jak ważną rolę odgrywa ona nie tylko dla wiarygodności, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i stabilnego rozwoju firm tego sektora.

– Podstawowym celem polisy OC zawodowej przewoźnika drogowego jest ochrona przed roszczeniami finansowymi i zobowiązaniami powstałymi w związku z wykonywaniem przez ubezpieczonego profesji przewoźnika drogowego. Jest to także jedna z możliwości potwierdzenia unijnych wymagań dot. wiarygodności finansowej. Warto zdawać sobie sprawę, że polisa OCZPD ma także więcej korzyści niż np. gwarancja bankowa. Wraz z ochroną OC Przewoźnika Drogowego i innymi ubezpieczeniami korporacyjnymi jest bowiem kluczowym elementem skutecznego zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie transportowym – dodaje Katarzyna Miecińska.