Polskie służby specjalne – Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – wraz z partnerami zagranicznymi opublikowały wspólne ostrzeżenie w sprawie działań rosyjskiej służby wywiadowczej GRU. Działania wywiadowcze w cyberprzestrzeni są skierowane przeciwko zachodnim, ukraińskim i polskim firmom logistycznym i technologicznym zaangażowanym w transport wsparcia na Ukrainę.
Celem raportu służb i resortu cyfryzacji jest ostrzeżenie potencjalnych ofiar oraz przekazanie im zaleceń, które pomogą wzmocnić ochronę przed zagrożeniami. – Cyberprzestrzeń to dziś pole realnej walki o bezpieczeństwo państw. Działania GRU dotyczą instytucji publicznych, firm i obywateli. Musimy mówić o tym głośno, by nikt nie był zaskoczony, gdy padnie ofiarą. Naszym obowiązkiem jest informować, ostrzegać i budować odporność – wspólnie, ponad granicami – powiedział wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, pełniący jednocześnie funkcję Pełnomocnika Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa.
GRU atakuje logistykę i firmy technologiczne
Rosyjskie GRU – jednostka wojskowa 26165 – prowadzi od 2022 roku kampanię cyberszpiegowską wymierzoną w firmy zaangażowane w pomoc dla Ukrainy. Chodzi m.in.o przedsiębiorstwa zajmujące się transportem morskim, lotniczym i kolejowym, zarządzaniem ruchem lotniczym, obsługą centrów logistycznych, a także firmy świadczące usługi IT.
Działania te mają zasięg międzynarodowy – atakowane są podmioty z wielu krajów NATO, w tym z Polski. GRU pozyskuje informacje o trasach i terminach dostaw, lokalizacjach przeładunku, danych nadawców i odbiorców sprzętu wojskowego. Celem jest zdobycie wiedzy operacyjnej, która może zostać wykorzystana przeciwko Ukrainie i jej partnerom.
Ataki są długotrwałe i trudne do wykrycia
GRU działa w sposób zorganizowany i długofalowy. Włamania pozwalają rosyjskim służbom na zdobycie dostępu do poczty elektronicznej, dokumentów i kont pracowników. W wielu przypadkach atakujący utrzymywali dostęp przez miesiące – bez wzbudzania podejrzeń. Działania były prowadzone z użyciem wiadomości e-mail podszywających się pod znane instytucje oraz z wykorzystaniem znanych luk w oprogramowaniu.
Raport pokazuje, że GRU wykorzystuje także prywatne i publiczne kamery IP – zwłaszcza na przejściach granicznych i w punktach logistycznych. Uzyskany obraz prawdopodobnie służy do śledzenia tras i ruchu transportów pomocowych.
Zagrożenie dotyczy także Polski
W kampanii prowadzonej przez GRU zidentyfikowano przypadki ataków na firmy działające na terytorium Polski. Szczególnie niepokojące jest wykorzystanie urządzeń cywilnych – w tym prywatnych kamer IP – bez wiedzy właścicieli. Działania rosyjskich służb narażają nie tylko instytucje publiczne i firmy, ale także zwykłych użytkowników i ich dane.
Zgodnie z oceną służb, kampania prowadzona przez GRU będzie kontynuowana. Służby podkreślają, że działania te stanowią realne zagrożenie dla bezpieczeństwa organizacji logistycznych, firm technologicznych i instytucji państwowych.
Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego przypominają, że ochrona polskiej przestrzeni informacyjnej przed wrogimi działaniami GRU jest jednym z jej kluczowych zadań. SKW była jednym z głównych uczestników międzynarodowej operacji, która w 2024 roku doprowadziła do wyeliminowania rosyjskiego dostępu do setek urządzeń wykorzystywanych bez wiedzy użytkowników.
SKW, działając razem z CERT Polska i partnerami zagranicznymi, wykryła i zablokowała także działania GRU prowadzone przeciwko łańcuchom dostaw oprogramowania. Służba podkreśla, że konsekwentnie rozpoznaje, przeciwdziała i eliminuje zagrożenia ze strony rosyjskich służb – zarówno wobec wojska, jak i podmiotów cywilnych.
Zalecenia dla organizacji
Raport zawiera konkretne zalecenia, które mogą pomóc organizacjom w Polsce zmniejszyć ryzyko skutecznych ataków. Rekomendacje dotyczą m.in. wzmacniania ochrony poczty elektronicznej, stosowania silnych haseł i uwierzytelniania dwuskładnikowego, aktualizacji oprogramowania oraz bezpiecznego zarządzania kamerami IP i dostępem zdalnym.
