Urząd Transportu Kolejowego przygotował „Raport z konsultacji z organizacjami reprezentującymi korzystających z usług kolejowych przewozów towarowych”. Zawiera m.in. wnioski o obszarach, które kolejarze muszą poprawić, aby kolej była konkurencyjna dla nadawców ładunków.
Według UTK w aktualnych uwarunkowaniach rynkowych szybkość i punktualność dostaw to jeden z kluczowych czynników wpływających na wybór danego środka transportu towarów. Wszelkie opóźnienia w dostawie to straty nie tylko wizerunkowe, ale i finansowe – to wyższe koszty działalności przewoźnika, które finalnie przenoszone są na nadawcę ładunku.
Prędkość niższa od oczekiwanej
W opinii uczestników przeprowadzonych konsultacji niewystarczająca przepustowość sieci spowodowana m.in. intensywnymi pracami modernizacyjnymi czy rezerwowaniem a następnie niewykorzystywaniem przez przewoźników zamówionych tras powoduje, że w uwarunkowaniach krajowych osiągnięcie oczekiwanych prędkości handlowych pociągów jest trudne. Do tego dochodzi niewystarczający dostęp do odpowiedniej infrastruktury załadunkowej i wyładunkowej oraz informacji na ten temat.
– „Przewoźnicy kolejowi wskazali, że cały pakiet kosztów wpisanych w działalność przewoźnika kolejowego jak również obowiązkowych procesów i procedur związanych z zatrudnianiem wyspecjalizowanego personelu sprawiają, że transport towarów koleją jest drogi, a tym samym mniej konkurencyjny w porównaniu z alternatywnym transportem drogowym” – informuje kolejowy regulator.
W ocenie uczestników konsultacji dla zwiększenia konkurencyjności transportu kolejowego państwo powinno stworzyć odpowiednie ramy prawne, które zapewnią przewoźnikom kolejowym porównywalne do transportu samochodowego zasady dostępu do infrastruktury, obejmujące uproszczenie wymogów formalnych oraz ograniczenie kosztów dostępu. Przy czym wskazuje się, że te oba środki transportu powinny być wobec siebie komplementarne a nie konkurencyjne.
Kolej jest niekonkurencyjna
– Kolejne konsultacje z podmiotami rynku kolejowego pokazują, że aktualną barierą pozostaje czas realizacji kolejowych przewozów towarowych. Dłuższy czas przewozu to wyższe koszty działalności przewoźnika, które finalnie znajdują odzwierciedlenie w konkurencyjności tego typu usługi. Konieczne są tym samym działania usprawniające całą sferę organizacyjną przewozów kolejowych – zarówno po stronie zarządcy infrastruktury jak i przewoźników – komentuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. – Na tle aktualnej sytuacji na wschodniej granicy poważnym wyzwaniem dla przewoźników kolejowych są również wysokie ceny paliw – w szczególności wzrosty cen energii trakcyjnej – dodaje.
Prezes UTK co najmniej raz na 2 lata przeprowadza konsultacje z podmiotami i organizacjami zaangażowanymi w kolejowy transport towarów. Prezentowany raport zawiera wnioski z przeprowadzonego w 2021 r. badania ankietowego skierowanego do następujących grup – interesariuszy transportu kolejowego towarów: przewoźników kolejowych towarowych, nadawców, odbiorców, spedytorów w transporcie kolejowym, operatorów obiektów infrastruktury usługowej, organizacji reprezentujących korzystających z towarowego transportu kolejowego.
