Mija pierwszy rok od powołania koalicyjnego rządu premiera Donalda Tuska. Ministerstwo infrastruktury, kierowane przez Dariusza Klimczaka, podsumowało swoją dotychczasową działalność. Resort informuje, że m.in. skonsolidowano nadzór nad spółkami transportowymi i odblokowano środki z Krajowego Planu Odbudowy.

Minister infrastruktury Klimczak twierdzi, że ten rok był bardzo dobry rok dla polskiej infrastruktury. – Jednocześnie trudny, wymagający i pracowity. Stawiamy na działania, konsekwentnie budujemy spójny system transportowy naszego państwa – powiedział Dariusz Klimczak na konferencji prasowej.

Pierwszy rok działalności był czasem intensywnych działań w celu scalenia sektora transportowego. – Kluczowym krokiem było przeniesienie nadzoru nad wszystkimi spółkami kolejowymi, a także Polską Grupą Lotniczą, w tym PLL LOT pod Ministerstwo Infrastruktury, co umożliwia lepszą koordynację polityki transportowej i usprawni realizację projektu CPK – informuje resort w komunikacie.

Rekordowy budżet na inwestycje

Aby zrealizować ambitne plany ministerstwo zabezpieczyło rekordowy budżet inwestycyjny na 2025 r. W 2025 roku wydatki na drogi i kolej wzrosną do 16,5 mld zł. To więcej aż o 3,6 mld zł w porównaniu z rokiem 2024. Z kolei na utrzymanie dróg krajowych przewidziano 6,5 mld zł – o 1 mld zł więcej niż wynosi limit w roku bieżącym.

Jeśli chodzi o inwestycje w gospodarkę morską to w budżecie na przyszły rok zabezpieczono ponad 2 mld zł. Wśród największych inwestycji, jakie są prowadzone lub zaplanowano, znajdują się budowa infrastruktury związanej z portem kontenerowym w Świnoujściu, prace nad budową falochronu w Gdańsku dla terminala FSRU, a także budowa infrastruktury dostępowej do portu w Elblągu.

Odblokowanie środków z KPO

Nowemu rządowi udało się odblokować środki unijne z KPO m.in. na inwestycje infrastrukturalne i transportowe. Na rozwój infrastruktury kolejowej przyznano 18 mld zł, co pozwoliło na podpisanie umów na modernizację ponad 500 km linii kolejowych oraz wsparcie zakupu ponad 70 kolejowych zespołów trakcyjnych przeznaczonych dla połączeń regionalnych. Ponadto PKP Intercity otrzyma ponad 2 mld zł dofinansowania na zakup 56 lokomotyw i modernizację 248 wagonów. Odblokowane zostały również środki na inwestycje drogowe. Dzięki uzgodnieniom z KE możliwe było m.in. podpisanie umów na budowę obwodnic na drogach krajowych za 2 mld zł, poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego przez realizację doświetlenia przejść dla pieszych czy budowę chodników.

Dzięki środkom z KPO oddanych do użytku zostało już niemal 20 km obwodnic, a w ponad 250 miejscach poprawiono bezpieczeństwo. Dodatkowo, w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat i Środowisko, na rozwój infrastruktury drogowej zabezpieczono 18 mld zł. W ramach KPO trwa również budowa terminalu instalacyjnego morskiej energetyki wiatrowej w Porcie Gdańsk.

Inwestycje w drogi i BRD

W ciągu ostatniego roku ogłoszono 21 przetargów na 179 km nowych dróg o łącznej wartości 8,3 mld zł oraz podpisano 39 umów na budowę blisko 490 km dróg za 24,7 mld zł. W tym roku oddano do użytku kolejne 100 km nowoczesnych i bezpiecznych dróg.

– W sferze bezpieczeństwa ruchu drogowego MI przygotowało istotne zmiany w przepisach, które m.in. umożliwią młodzieży uzyskanie prawa jazdy od 17. roku życia, a także zaostrzą sankcje wobec kierowców łamiących przepisy – w tym ograniczenie możliwości redukcji punktów karnych czy cofnięcie uprawnień za jazdę w okresie zatrzymania prawa jazdy – czytamy w komunikacie ministerstwa.

Kolej – modernizacja taboru

Jednym z priorytetów ministerstwa w 2024 roku była modernizacja taboru kolejowego. PKP Intercity podpisało kontrakty o łącznej wartości ponad 16,5 mld zł, w tym umowy na zakup 78 lokomotyw wielosystemowych oraz 66 lokomotyw elektrycznych jednosystemowych od firmy NEWAG. Ponadto w ramach kontraktów zawartych między PKP Intercity a PESA Bydgoszcz i PESA Mińsk Mazowiecki zakupiono 16 lokomotyw hybrydowych elektryczno-spalinowych o prędkości do 160 km/h. Modernizowane są również wagony w zakładach Cegielski, PESA Bydgoszcz i PESA Mińsk Mazowiecki oraz zakładzie naprawczym PKP Intercity Remtrak.
– Wznowiona została budowa tunelu średnicowego w Łodzi. Dzięki stabilnemu finansowaniu inwestycji oraz wprowadzeniu jasnego i realnego harmonogramu prac możliwe jest prowadzenie działań zgodnie z założonym planem i zapewnienie przewidywalności kolejnych etapów ich realizacji. W listopadzie br. mniejsza tarcza TBM Faustyna zakończyła drążenie czwartego tunelu jednotorowego między Kozinami a Kaliską na trasie podziemnego połączenia kolejowego Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec. Tarcza wyprzedziła harmonogram o blisko 2 miesiące. Z kolei większa tarcza TBM Katarzyna kontynuuje drążenie tunelu w kierunku Łodzi Fabrycznej – informuje resort infrastruktury.

CPK – postępy i plany

CPK to kluczowy projekt infrastrukturalny, który wymagał wielu zmian i urealnienia a dziś jest wreszcie oparty na liczbach. Od grudnia 2023 r. do listopada 2024 r. spółka CPK podpisała kilkadziesiąt umów na łączną kwotę ok. 650 mln zł. Dotyczyły one m.in. usług inżynieryjnych czy opracowania dokumentacji przy budowie linii kolejowych wchodzących w skład „Y”. Spółka CPK otrzymała również projekt budowlany nowego lotniska oraz dworca kolejowego. W najbliższych tygodniach ma również zostać wydana decyzja lokalizacyjna dla lotniska CPK, którego budowa ruszy w 2026 r., a otwarcie terminala lotniczego planowane jest na 2032 r.

Rozwój gospodarki morskiej

W mijającym roku ministerstwo infrastruktury kontynuowało realizację jednego z kluczowych projektów – budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Aby w pełni wykorzystać potencjał inwestycji i zapewnić rozwój elbląskiego portu, podjęto decyzję o rozszerzeniu zakresu prac o pogłębienie końcowego odcinka toru wodnego. W efekcie, dzięki porozumieniu wypracowanemu z samorządem Elbląga, możliwe jest rozpoczęcie prac związanych z pogłębieniem ostatnich 900 m toru wodnego prowadzącego bezpośrednio do portu. Na realizację tego zadania przeznaczono 33 mln zł.

Istotnym filarem rozwoju polskich portów morskich jest także zwiększenie potencjału przeładunkowego zbóż. W gdańskim porcie rozpoczęto budowę 9 nowych magazynów zbożowych, które zwiększą pięciokrotnie pojemność magazynową – do 152 tys. ton rocznie. Dzięki tej inwestycji umacniamy pozycję Polski na rynku eksportu zbóż, jednocześnie zapewniając państwu większą kontrolę nad strategicznymi zasobami.

Przyśpieszyły prace nad budową Głębokowodnego Terminala Kontenerowego w Świnoujściu. Inwestycja jest na etapie prac przygotowawczych a zakończenie budowy planowane jest na 2028 r. W celu poprawy dostępu do terminala rozpoczęto realizację nowego toru podejściowego, który zostanie ukończony w 2029 r.

Ochrona przeciwpowodziowa

Ministerstwo infrastruktury podejmuje prace w celu zwiększenia ochrony przeciwpowodziowej oraz odbudowy zabudowy hydrotechnicznej uszkodzonej w trakcie powodzi. W celu poprawy stanu budowli hydrotechnicznych i poprawy bezpieczeństwa powodziowego mieszkańców wykorzystane będą środki europejskie, w szczególności w oparciu o program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko. Łączna alokacja środków europejskich na zadania planistyczne i inwestycyjne w tym programie wynosi 600 mln euro.

Dostęp pierwszej polskiej elektrowni jądrowej

– Ministerstwo infrastruktury zaangażowane jest w budowę infrastruktury dostępowej do pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej. W sierpniu br. podpisaliśmy umowę na opracowanie wielobranżowego projektu  konstrukcji morskiej do rozładunku (Marine Off-Loading Facility – MOLF). Zakres umowy obejmuje m.in. projekt około kilometrowego pomostu do rozładunku ponadnormatywnych i wielkotonażowych ładunków, materiałów i urządzeń, do budowy oraz eksploatacji elektrowni jądrowej, a także fragment drogi technicznej – informuje ministerstwo.

Budowa konstrukcji morskiej (MOLF) dla pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej jest realizowana na podstawie uchwalonego w czerwcu 2023 r. programu wieloletniego, który zapewnia finansowanie kluczowych inwestycji na Pomorzu, towarzyszących strategicznym projektom energetycznym. Zgodnie z założeniami programu i harmonogramem, MOLF ma być gotowy w 2028 roku, wraz z rozpoczęciem budowy elektrowni jądrowej.

Oprócz infrastruktury morskiej rządowa uchwała zapewnia środki finansowe na realizację nowej linii kolejowej oraz nowej drogi krajowej. Łącznie na realizację wszystkich tych inwestycji przewidziano ponad 4,7 mld zł.