NIK: Budowa Via Carpatia na razie bez wybojów

GDDKiA

Przygotowanie i budowa drogi ekspresowej S 19, która ma połączyć południe Europy przez Rzeszów, Lublin i Białystok z krajami bałtyckimi dotychczas przebiega prawidłowo. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła działania w tym zakresie i ministra odpowiedzialnego za sprawy transportu oraz Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

Według stanu na 31 lipca 2018 r. zrealizowano 55 km (8,7%) drogi S19.

Zadania zapisane w Programach Budowy Dróg krajowych mają zapewnione finansowanie a dokumentacja została przygotowana rzetelnie i terminowo. Również inwestycje z udziałem środków europejskich realizowane są zgodnie z umowami o dofinansowanie. W czasie kontroli stwierdzono nieprawidłowości, jednak w ocenie NIK, nie miały one istotnego wpływu na ocenę rzetelności realizacji i nie spowodowały opóźnień.

Polska wraz z innymi krajami Europy środkowo-wschodniej zaangażowana jest w rozwijanie międzynarodowego szlaku drogowego Via Carpatia. S 19 jest częścią Transeuropejskiej sieci transportowej – unijnego programu rozbudowy dróg lądowych, kolejowych, wodnych i powietrznych. Na terenie Polski, w skład szlaku drogowego Via Carpatia wchodzą odcinki dróg: S61, S16, S19 pomiędzy Budziskiem (na granicy z Litwą), Suwałkami, Ełkiem, Białymstokiem, Lublinem, Rzeszowem, Barwinek (na granicy ze Słowacją).

Inicjatywa korytarza Via Carpatia, którego głównym elementem jest droga ekspresowa S19 od granicy ze Słowacją w Barwinku aż do Białegostoku (Knyszyn), stanowi priorytet na następne lata. Jego celem jest jak najszybsze połączenie krajów bałtyckich z krajami wschodniej części UE i jej południowych sąsiadów. Droga S 19 ma przyczynić się do realizacji celów określonych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, które dotyczą rozwoju gospodarczego regionów Polski Wschodniej, szczególnie połączenia najważniejszych ośrodków gospodarczych i stolic województw, tj. Białegostoku, Lublina i Rzeszowa. Budowa tego ciągu ma poprawić też powiązania komunikacyjne – na północy – z Białorusią (przejście graniczne w Kuźnicy Białostockiej) oraz na południu – ze Słowacją (przejście graniczne w Barwinku).

NIK skontrolowała Ministerstwo Infrastruktury, Centralę Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz jej oddziały w Białymstoku, Lublinie i Rzeszowie. Kontrola objęła lata 2013 – 2018 (do czasu zakończenia kontroli).

Wyniki kontroli

W ocenie NIK, opracowane mechanizmy kontroli procesu inwestycyjnego pozwalały na stały nadzór nad realizacją zadań budowy drogi S19, zarówno przez Ministra odpowiedzialnego za sprawy transportu jak i Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

Według stanu na 31 lipca 2018 r. zaplanowano lub realizowano budowę 578,4 km dwujezdniowych odcinków drogi S19. Długość ta stanowi ponad 92% całego przebiegu tej drogi. Przewidziano też dobudowę 14,5 km drugich jezdni na zrealizowanych dotychczas jako jednojezdniowe, dwóch obwodnicach Międzyrzeca Podlaskiego oraz Kocka i Woli Skromowskiej.

9 odcinków będących na początkowym etapie ma być, zgodnie z Programem Budowy Dróg Krajowych, zakończonych w okresie marzec – październik 2021 r. Trzy odcinki, w sumie 29,7 km, ma być zakończonych w okresie marzec – kwiecień 2022 r. Pozostałe ponad 460 kilometrów podzielono na 20 odcinków. Podpisanie umów na ich wykonanie planowane jest na okres czerwiec 2020 – luty 2022 r., a zakończenie budowy na okres czerwiec 2024 – listopad 2025 r.

W okresie objętym kontrolą NIK nie stwierdziła istotnych zagrożeń, które mogą mieć negatywny wpływ na rozpoczęcie i realizację inwestycji. Odziały GDDKiA opracowały dokumentację, która została przyjęta przez Generalnego Dyrektora (między innymi STEŚ-R czyli Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe z elementami Koncepcji Programowej KP). W trakcie jej opracowywania prowadzono konsultacje społeczne oraz zapewniono możliwość czynnego udziału i przedstawiania opinii i wniosków władzom samorządowym w trakcie posiedzeń Zespołu Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych.

Odcinki drogi S19 realizowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko POIiŚ były prowadzone zgodnie z zapisami umów o dofinansowanie. Kontrole przeprowadzone przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) uznały poniesione przez Oddziały wydatki za kwalifikowalne i poniesione zgodnie z warunkami umów o dofinansowanie. W oddziale rzeszowskim GDDKiA Centrum przeprowadziło cztery kontrole, w lubelskim jedną.

Stwierdzone w kontroli nieprawidłowości dotyczyły:

  • niepełnej waloryzacji wartości prac wykonanych w Czasie na Ukończenie (co było wymagane warunkami kontraktu), w ramach realizacji umowy na budowę obwodnicy Lublina przez Oddział GDDKiA w Lublinie,
  • niezgodnych z Prawem zamówień publicznych elementów postępowań przetargowych Oddziału GDDKiA w Rzeszowie (dotyczących nieprawidłowego opisu przedmiotu zamówienia). W konsekwencji jednostka była zobowiązywana do usunięcia stwierdzonych błędów, jak również ponosiła zasądzone dodatkowe koszty na rzecz odwołujących się podmiotów (łącznie 37 200 zł),
  • nieuzgodnienia przez GDDKiA z Ministrem trzech Programów Inwestycyjnych. Nieprawidłowość ta wynikała ze spóźnionych działań byłego Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, dotyczących uzyskania od Ministra Finansów interpretacji przepisów rozporządzenia ws. finansowania inwestycji.

Wnioski pokontrolne

Do Ministra Infrastruktury i Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad:

  1. Dokonanie analizy potrzeb dotyczących zatrudnienia pracowników w komórkach odpowiedzialnych za przygotowanie i realizację inwestycji drogowych oraz zlikwidowanie ryzyka niewykonania zadań z powodu niedoborów kadrowych.

Do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad:

  1. Dokonanie analizy możliwości wprowadzenia mechanizmów kontrolnych pozwalających na minimalizację wystąpienia przypadków przedłużających się odbiorów inwestycji.
  2. Dokonanie analizy mechanizmów kontroli pracy Konsultanta, by uniknąć  przypadków niezrealizowania zapisów kontraktowych dotyczących np. waloryzacji wynagrodzenia wykonawców czy stwierdzonych nieprawidłowości, dotyczących danych umieszczanych w Przejściowych Świadectwach Płatności.
Podobne wiadomości

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Polecane